Улсын бүртгэлийн байгууллага үүсэж хөгжсөний түүхт 85 жилийн ойн хүрээнд Хан-Уул дүүргийн Улсын бүртгэлийн хэлтсийг онцолж байна.
Хэлтсийн дарга С.Оюун-Эрдэнэ: “Монгол улсын иргэн болон мэндэлсэн хүн бүрийг бүртгэхээс эхлээд, иргэн бүрийн амьдралын мөчлөгийн бүхий л цаг үед хамтдаа байсан Гэгээн үйлсийн эзэддээ баярлалаа”
Хан-Уул дүүргийн Улсын бүртгэлийн хэлтсийн түүхэн замнал, танилцуулгаар ярилцлагаа эхлүүлье.
Хан-Уул дүүргийн улсын бүртгэлийн хэлтэс Монгол Улсын Засгийн газрын 1997 оны “Иргэний бүртгэл, мэдээллийн ажлыг сайжруулах зарим арга хэмжээний тухай“ 104 дүгээр тогтоолоор иргэний гэр бүлийн бүртгэлийн ажлыг Гэрлэх ёслолын ордоноос тусгаарлан дүүргийн Засаг даргын Тамгын газарт 1 иргэний гэр бүлийн бүртгэлийн түшмэлтэйгээр анх байгуулагдсан байдаг. Монгол Улсын Засгийн газрын 2000 оны 198 дугаар тогтоолоор Улсын Цагдан Сэргийлэх газарт харъяалагдаж байсан иргэний үнэмлэх олгох ажлыг дүүргийн Засаг даргын Тамгын газарт шилжүүлж 2 орон тоотой ажиллаж байгаад 2001 оны Засгийн газрын 56 дугаар тогтоолоор Нийслэлийн иргэний бүртгэл, мэдээллийн алба байгуулагдаж, нийслэлийн хэмжээнд хамгийн анхны “Хан-Уул дүүргийн иргэний бүртгэл, мэдээллийн АЛБА” нэртэйгээр, 5 албан хаагчийн орон тоотой байгуулагдаж байсан. Улмаар 2009 оноос УЛСЫН БҮРТГЭЛИЙН ХЭЛТЭС болон 26 албан хаагчтай орон тоо бүтцийн хувьд өргөжин тэлж, үл хөдлөх эд хөрөнгийн эрхийг дүүргийн улсын бүртгэлийн хэлтсээс иргэдэд үзүүлэх нөхцөлийг бүрдүүлж, хороо бүрт бүртгэлийн ажилтантай болж өргөжсөн.
Өнөөдөр тус хэлтэс нь иргэний улсын бүртгэлийн тасаг, эд хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэлийн тасаг, хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн гэсэн 3 тасагтай, 71 албан хаагчтайгаар үйл ажиллагаагаа явуулж, Хэлтсийн даргаар 2016 оны 12 дугаар сараас С.Оюун-Эрдэнэ ажиллаж байна. Мөн үйлчилгээний 4 төв, цэгээр дамжуулан тус дүүрэгт бүртгэлтэй 321321 иргэн, 39716 хуулийн этгээд, 157692 үл хөдлөх эд хөрөнгийн бүртгэлээр иргэний улсын бүртгэл, эд хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэл, хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийг харъяалал харгалзахгүй хүргэн ажиллаж байна.
Та өөрийн байгууллагадаа ажиллаж байх хугацаандаа хамгийн тод харсан өөрчлөлт, ахиц дэвшил юу байсан бэ?
Миний бие Улсын бүртгэлийн байгууллагад 2005 оноос хойш ажиллаж байна. Энэ байгууллагаараа би бахархаж явдаг. 1940 онд бүртгэлийн байгууллагын анхны суурь тавигдаж 2009 онд Улсын бүртгэлийн ерөнхий газар болтлоо өргөжиж өмчийн бүртгэл, аж ахуйн нэгжийн бүртгэлийг нэгтгэж аймаг, дүүрэг бүрт улсын бүртгэлийн хэлтсээр дамжуулан иргэн, аж ахуйн нэгжид үйлчилгээг хүргэж байна. Ажиллаж эхэлсэнээс хойш хугацаанд бодлогын маш том өөрчлөлт шинэчлэлүүд хийгдсэн он жилүүд байсан. Тухайлбал 2007 онд аймаг, нийслэлийн сум, хороодод Улсын бүртгэлийн орон тооны ажилтантай болсон. Тэгвэл өнөөдөр сумын түвшинд эд хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэл болон хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийг үйлчилгээг харъяалал харгалзахгүй авах боломжтой болсон. Энэ нь Монгол орны өнцөг булан бүрт улсын бүртгэлийн байгууллагын үйлчилгээг мэргэжлийн түвшинд иргэд авах боломж бүрдсэн том бодлогын шийдэл юм. Мөн 2010 оноос биеийн давхцахгүй өгөдлийн бүртгэл буюу иргэний шинэчилсэн бүртгэлд Монгол улсын 16-аас дээш насны бүх иргэнийг бүртгэсэн нь хүн амын мэдээллийн шинэчлэл, үндэсний ой санамжийг бүрдүүлэхэд чухал ач холбогдолтой ажил болсон. Иргэний биеийн давхцахгүй өгөгдлийн бүртгэлд үндэслэн УИХ-ын болон Монгол улсын Ерөнхийлөгчийн, Аймаг, нийслэл, сум дүүргийн иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын сонгуулийн үйл ажиллагааг тухайн иргэний хурууны хээний мэдээлэлд тулгуурлан зохион байгуулахад улсын бүртгэлийн байгууллага онцгой үүрэг гүйцэтгэсэн.Улсын бүртгэлийн байгуулллагын мэдээллийн бааз суурьт үндэслэн олон байгууллага тус тусдаа мэдээллийн сантай байсныг нэгтгэн, E-Mongolia үндэсний цахим порталтай хэрэглээнд нэвтэрч, иргэд цахимаар төрийн байгууллагуудын үйлчилгээг авах, мэдээлэл лавлагаа авах, нэг системээс иргэд хэрэгцээт мэдээллээ бүрэн гүйцэд авах боломж бүрдсэн.
.jpg)
Цахимжуулалтын давуу тал болон хэрэгжүүлсэн онцлох ажлуудынхаа талаар та мэдээлэл өгөөч?
Цахим үйлчилгээний нэгдсэн портол E-Mongolia сувгаар дамжуулан иргэд улсын бүртгэлийн 29 төрлийн үйлчилгээг цаг хугацаа орон зайг үл харгалзан хаана байгаа газраасаа цахим хэлбэрээр үйлчилгээг авах суурь бүрдсэн. Өнөөдөр иргэний хуулийн этгээд шинээр байгуулах, иргэний баримт бичгийг дахин авах, захиалах, шилжилт хөдөлгөөний бүртгэл хийлгэх, барьцааны гэрээ бүртгүүлэх гээд үйлчилгээг цахимаар авах боломжтой болсон. Мөн улсын бүртгэлийн үйлчилгээний цахим машинаас 24 цаг иргэн, хуулийн этгээд бүх төрлийн лавлагааг хэвлэн авах боломжтой болсон. Гадаад паспорт захиалгын 24/7 өөртөө үйлчлэх цахим машиныг хэрэглээнд нэвтрүүлсэн, харъяалал харгалзахгүй иргэний, эд хөрөнгийн, хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн үйлчилгээг үзүүлж байна.
Манай дүүргийн хэлтсийн хувьд лавлагаа мэдээлэл авах УБЕГ-ын Цахим үйлчилгээний машиныг хэрэглээнд нэвтрүүлж 24 цагаар өөрөө өөртөө үйлчлэх гадаад паспортын захиалгын машиныг ашиглалтанд оруулсан. Улсын бүртгэлийн байгууллагын үйлчилгээний хүртээмжийг нэмэгдүүлэх, үйлчилгээг нэг дороос авах нөхцөл боломцоог иргэдэд олгох зорилгоор нийслэлийн хэмжээнд улсын бүртгэлийн үйлчилгээний 29 цэгийг нээн ажиллуулж байна. Тус дүүргийн хэмжээнд одоогоор “Хан-Уул”, “Төв Цэнгэлдэх” “Хангарьд”, “Мишээл НҮНТ” гэсэн 4 цэгээр иргэн хуулийн этгээдэд нэг цэгийн үйлчилгээг үзүүлж байна.

Танай дүүргийн онцлогоос хамаарч ямар төрлийн үйлчилгээг иргэд, үйлчлүүлэгчид голчлон авдаг вэ?
Орон сууцны барилгажилт ихээр баригдахын хэрээр хүн амын тоо хурдацтай нэмэгдэж, Хан-Уул дүүргийн бүртгэлтэй хүн ам өнөөдрийн байдлаар 321312 байна. Энэ нь Монгол улсын нийт хүн амын 8,87%-ыг эзэлж байна. Тус дүүрэг нь Улаанбатар хотын иргэдийн шинэ суурьшил төвлөрөлийн нэг хэсэг болж байна. Тус хэлтэс нь “Завгүй өдрийн үйлчилгээ”-г анх нэвтрүүлж, долоо хоногийн Бямба гарагт иргэдэд үйлчлэх цэгийг анх санаачлан хэрэгжүүлсэн. Байгууллагын үйлчилгээний стандартыг бүрэн мөрдөж ажиллах, иргэдэд сэтгэл ханамжтай төрийн үйлчилгээг хүргэх зорилгоор “Тусгай хэрэгцээт иргэдэд зориулсан үйлчилгээний цонх”-ыг мөн анх удаа санаачлан хэрэгжүүлж хэвшээд байна.
Цаашид ямар зорилго, зорилт тавин ажиллаж байна вэ?
Цомхон чадварлаг хүний нөөцтэй ажиллах, техник технологийн шийдлийг улсын бүртгэлийн үйлчилгээнд өргөн хүрээнд нэвтрүүлсэн байх чухал. Нэмээд,
- Улсын бүртгэлийн үйлчилгээг алхам алхамаар бүрэн цахимжуулан, бүх төрлийн бүртгэлийн үйлчилгээг онлайнаар 24 цагаар хүсэлт хүлээн авч шийдвэрлэх
- Нотариатын мэдээллийн зуучлалыг эд хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэлийн үйлчилгээнд бүрэн хэрэглээнд нэвтрүүлэх
- Хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн үйлчилгээг зөвхөн цахим байдлаар үзүүлэх
Хамт олондоо 85 жилийн ойн баярын мэндчилгээ дэвшүүлнэ үү?
Монгол улсад бүртгэлийн байгууллага үүсэж хөгжсөний түүхт 85 жилийн ойн мэндийг түүх бичилцсэн эрхэм хүндэт буурлууд, бүртгэлийн салбарт ажиллаж байсан үе үеийн албан хаагчид, мөр зэрэгцэн ажиллаж буй хамт олон болон Та бүхэндээ өргөн дэвшүүлье.
Монгол улсын иргэн болон мэндэлсэн хүн бүрийг бүртгэхээс эхлээд иргэн бүрийн амьдралын мөчлөгийн бүхий л цаг үед хамтдаа байж ирсэн улсын бүртгэлийн нийт хамт олон-Гэгээн үйлсийн эзэддээ цаашдын ажил, амьдралд нь гэгээн сайхан бүхэн, гялалзсан их амжилтыг хүсэн ерөөе.
