Улсын бүртгэлийн байгууллага үүсэж хөгжсөний түүхт 85 жилийн ойн хүрээнд Налайх дүүргийн Улсын бүртгэлийн хэлтсийг онцолж байна.
Хэлтсийн дарга Д.Нансалмаа: “Төрийн үйлчилгээний итгэл үнэмшлийг нэмэгдүүлж, иргэдийн амьдралыг хөнгөвчлөхөд хувь нэмэр оруулах нь чухал”
Налайх дүүргийн бүртгэлийн хэлтсийн түүхээс яриагаа эхлүүлье?
Налайх дүүрэгт Иргэний гэр бүлийн байдлын бүртгэлийг 1962-1981онд М.Зина, 1981-1990 онд Х.Пунцагмаа, 1990-1992 онд Ж.Мөнхцэцэг, 1992-1998 онд В.Бадамцэцэг, 1998-2005 онд Д.Тунгалаг нар хариуцан ажиллаж, Налайх дүүргийн Засаг даргын 2005 оны 02 дугаар сарын 14-ний өдрийн 37 дугаар захирамжаар Засаг даргын Тамгын газрын Төрийн захиргааны хэлтсийн иргэний бүртгэл мэдээллийн тасаг болон байгуулагдаж, тасгийн даргаар О.Нямсүрэн томилогдон ажиллаж байв. Үүний дараа УБЕГ-ын даргын 2012 оны 277 дугаар тушаалаар Налайх дүүргийн улсын бүртгэлийн хэлтэс болж хэлтсийн даргаар нь О.Нямсүрэн, дараа нь Бүртгэл, статистикийн хэлтэс болж хэлтсийн даргаар Д.Цэнд, Оюуны өмч, улсын бүртгэлийн ерөнхий газрын даргын 2016 оны ”Оюуны өмч, улсын бүртгэлийн ерөнхий газрын Аймаг, Нийслэл, сум дүүрэг дэх салбар, нэгжийн үйл ажиллагааны үндсэн чиглэл, удирдлага зохион байгуулалтын бүтцийг батлах тухай” тушаалаар Улсын бүртгэлийн хэлтэс болж даргаар нь З.Мөнхцэцэг, 2017-2025 онд Б.Наранбат нар тус тус хэлтсийн даргаар ажиллаж байсан.
Харин 2025 оны 3 дугаар сарын 28-ны өдрөөс миний бие хэлтсийн даргын албан үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчээр ажиллаж байна. Анх Налайх дүүргийн улсын бүртгэлийн хэлтэст орж ирэхэд их цомхон, ачаалал харьцангуй бага, албан хаагчид найрсаг, ажилдаа чамбай тийм сэтгэгдэл төрж байсан. Бусад байгууллагатай хамтарч ажилласан ажил болон хууль хяналтын байгууллагад лавлагаа мэдээлэл гаргаж өгөх ажлыг бүх бүртгэгч нартаа жигд шилжүүлдэг.
Энэ цаг үед гарч буй мэдэгдэхүйц үр дүн, өөрчлөлт юу байна вэ?
Байгууллагын дотоод зохион байгуулалт, хариуцлагын тогтолцоо илүү сайжирч, ажилтнуудын ажлын цаг барих, ажлын цагийг үр бүтээлтэй ашиглах, гүйцэтгэлийн үр дүн сайжирсаар байна. Үүнээс гадна Налайх дүүргийн улсын бүртгэлийн хэлтэс өөрийн гэсэн байртай болох асуудлыг удирдах албан тушаалтнуудын анхаарлын төвд оруулж ажилласан.
Танай дүүргийн бүртгэлийн хэлтсийн онцлог, орчин нөхцөл ямар байдаг вэ?
Налайх дүүрэг нь хотын захад оршдог бөгөөд аж үйлдвэрийн бүс болон хүнд үйлдвэрлэлтэй холбоотой тул иргэд, аж ахуй нэгжийн бүртгэл харьцангүй бага, харин шилжих хөдөлгөөний бүртгэл их байдаг. Мөн иргэдэд үзүүлэх цахим үйлчилгээний хүртээмж интернэт орчин хязгаарлагдмал байдагтай холбоотойгоор зарим үед хүндрэл үүсдэг. Нэмээд өндөр настан, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд, боловсролын түвшин бага хүмүүс цахим системийг бүрэн ойлгоогүй, дэмжлэг авсан хэвээр байна. Иргэдийн цахим оролцоог сайжруулахын тулд сургалт сурталчилгаа, зөвлөгөө мэдээллийг байнга өгч, улам чанаржуулах тал дээр анхааран ажиллаж байна. Бусад байгууллагатай хамтарч ажилласан ажил болон хууль хяналтын байгууллагад лавлагаа мэдээлэл гаргаж өгөх зэрэг ажлыг мөн бүртгэгчдээ шилжүүлж нэгдсэн байдлаар хэрэгжүүлэн ажилладаг.
Иргэдэд үзүүлж буй үйлчилгээ, цахимжилтын үр нөлөө, давуу талын талаар та ямар байр суурьтай байна вэ?
Хамгийн том өөрчлөлт бол цахимжуулалт юм. Хуучин гадаад паспорт авах гэж урт дараалал үүсгэн банкинд мөнгөө тушааж, дахин зурагчинд очиж цээж зураг авахуулаад Улсын бүртгэлд дахин дараалал үүсгэн материалаа өгдөг байсан. Гэтэл одоо иргэдэд явдал чирэгдэлтэй байсан асуудал өөрчлөгдөж иргэд гэрээсээ, гар утаснаасаа ч бүртгэлийн үйлчилгээ авах боломжтой болсон. И-монголиа систем, төрийн үйлчилгээний нэгдсэн цахим платформ, бүртгэлийн нэгдсэн цахим үйлчилгээг бусад байгууллагуудтай хамтарч үзүүлж байгаа нь бодит амьдрал дээр амар хялбар болж, иргэдийн цаг хугацаа, санхүүг хэмнэсэн чухал ажил болсон. Улсын бүртгэлийн үйлчилгээ нь түргэн шуурхай, хүнд сурталгүй болж байгаа нь ахиц дэвшил болж байна.
Монгол Улсын Засгийн газраас “Цахим монгол” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх ажлын хүрээнд төрийн үйлчилгээг цахимд шилжүүлж эхэлсэн. Хууль зүй, дотоод хэргийн яамнаас боловсруулсан цахим багц хууль баталсан. Улсын бүртгэлийн ой санамж бүхий мэлээллийн сан хэвийн ажиллаж, үнэн зөв бодит мэдээллийг түгээж байна. И-Монголиа систем, төрийн үйлчилгээний нэгдсэн цахим платформоор дамжуулан улсын бүртгэлийн олон төрлийн лавлагааг идэвхтэй ашиглаж байна. Өөрөөр хэлбэл, Монгол улсад хэрэглэгдэж байгаа мэдээллийн суурь мэдээлэл нь улсын бүртгэлийн байгууллагын мэдээллийн сан болж байна. Мөн Улсын бүртгэлийн 24/7 цахим үйлчилгээний төвүүд байгуулагдсан нь цагийн хязгааргүйгээр үйлчилгээ авах боломжтой болсон. Мөн тоон гарын үсэг олгох журам хэрэгжиж, иргэд цахимаар бүртгэлээ баталгаажуулах, үйлчилгээ авах боломж мэдэгдэхүйц нэмэгдсэн. Нэмээд банкинд хандах шаардлагагүй КИОСК машины тусламжтайгаар 10-20 секундын хугацаанд хураамжаа төлж байна. И-монголиа платформаар дамжуулан Улсын бүртгэлийн иргэдэд хамгийн хэрэгтэй үйлчилгээний олон төрлийг цахим хэлбэрт шилжүүлсэн ажлууд хийгдсэн. Тодруулбал, Иргэний улсын бүртгэлийн чиглэлээр 19 төрлийн лавлагаа, Эд хөрөнгийн чиглэлээр 8 төрлийн лавлагаа, Хуулийн этгээдийн чиглэлээр 18 төрлийн лавлагаа гарч байна.
Улсын бүртгэлийн үйл ажиллагаа ил тод болж, бүрэн цахимжсан учир хүний оролцоо болон гар ажиллагаа багассан. Ирээдүйд улсын бүртгэлийн ажилтнууд зөвхөн бичиг баримт бүртгэгч биш, мэдээлэл технологи, харилцааны өндөр чадвартай, иргэдэд үйлчлэх үйлчилгээний соёлтой, мэдрэмжтэй алба хаагчид байх болно. Хамгийн гол нь төрийн үйлчилгээний итгэл үнэмшлийг бий болгох, нэмэгдүүлэх, иргэдийн амьдралыг хөнгөвчлөхөд л хувь нэмэр оруулах нь чухал юм.
Хэлтсийн цаашдын том зорилго, зорилт? Хэрэгжүүлэх ажил?
Манай хэлтсийн хувьд иргэдэд ил тод, хариуцлагатай, шударга, найдвартай үйлчилгээг цаг алдалгүй хүргэхийн төлөө хамт олонтойгоо нягт уялдаатай ажиллах, улмаар Налайх дүүргийнхээ иргэдэд төрийн үйлчилгээний үзүүлэлтийг бүс нутгийн хэмжээнд тэргүүлэх түвшинд хүргэх зорилготой. Мөн өөрийн гэсэн байртай болох гол зорилго байна. Ингэснээр иргэдийн үйлчилгээ авах орчин тухтай, зохион байгуулалт сайтай болсноор иргэд түргэн шуурхай, төвөг багатай үйлчилгээгээ авах боломжтой болно. Мөн хүлээлгийн танхим, мэдээлэл авах хэсэг, үйлчилгээний цэгүүд зохистой байрласнаар дараалал багасч, иргэдийн бухимдал буурна. Түүнчлэн бүртгэлийн байгууллага тухайн дүүрэгтээ тогтвортой байр суурьтай болж, иргэдийн итгэл, сэтгэл ханамж нэмэгдэж, төрийн байгууллагын нүүр царай болсон үйлчилгээний чанарт эерэг нөлөө үзүүлж, албан хаагчдын ажлын байрны тав тух, аюулгүй байдал бүрэн хангагдана.
Төгсгөлд нь Монгол улсад бүртгэлийн байгууллага үүсч хөгжсөний 85 жилийн ой, Улсын бүртгэлийн ажилтны өдрийн мэндийг байгууллагынхаа хамт олон, ахмадууд, үе үеийн удирдлагууддаа болон нийт алба хаагч нартаа хүргэж эрүүл энх, сайн сайхныг хүсье.
