Бидний дараагийн очсон газар УБЕГ-ын Иргэний гадаадад зорчих эрхийн бүртгэлийн хэлтэс. Иргэн таны гадаад паспорт хэрхэн ямар шат дамжлагаар дамжин бидний гар дээр ирдэг талаар сурвалжлахаар очлоо. Өмнө нь тус газрыг зорих бүртээ урт дараалал, уур бухимдалтай тулдаг байсан. Харин одоо өөр болжээ. Тус хэлтсийн дарга Л.Энхбаяртай уулзаж ажил байдлынх нь талаар ярилцлаа.

 Иргэд гадагшаа явах урсгал нэмэгдэхийн хэрээр хүмүүсийн гадаад паспортын хэрэгцээ, шаардлага ихэссэн.  Манай хэлтэс өдөртөө 800 гаруй паспорт шинээр олгох буюу сунгалт хийгдэг. Ачаалалтай үедээ 1200 гардаг. Энэ нь нэг бүртгэлийн ажилтан дээр нэлээд их ачаалал үүсгэдэг. Байцаагч иргэнээс материалыг нь авчихаад тэр дор нь бичилт хийгээд өгнө гэсэн ойлголт байхгүй. Нэлээд олон дамжлага, шалгалт, хяналт хийгээд эцэст нь иргэний гар дээр очдог байгаа. Гадаад паспорт бол бүхэл бүтэн хил дамнах гол бичиг баримт учраас нэг л алдаатай мэдээлэл оруулснаас асуудал үүсдэг учраас  давхар давхар хяналтыг хийх шаардлагатай.Байцаагч иргэнээс материалыг нь авчихаад тэр дор нь бичилт хийгээд өгнө гэсэн ойлголт байхгүй. Нэлээд олон дамжлага, шалгалт, хяналт хийгээд эцэст нь иргэний гар дээр очдог байгаа Гадаад паспортыг яаралтайгаар захиалсан бол ажлын гурав хоногт, энгийнээр гэвэл 10 хоногийн хугацаанд гаргадаг. Үүн дээр механик ачаалал үүсгэдэг нэг зүйл нь иргэд цагийг нь тулгаж паспортоо сунгуулах, шинээр авахаар маш богино хугацаанд гаргуулах гэж материалаа өгчихөөд танил талаараа гуйдаг. Энэ нь ажилтнуудад хүндрэл учруулдаг. Тэгэхээр иргэд өөрсдөө бас энэ тал дээр хариуцлагатай байх хэрэгтэй байгаа юм гэв.

Ингээд бид УБЕГ-ын  Иргэний гадаадад зорчих эрхийн бүртгэлийн хэлтсийн нэг өдрийн ажил хэрхэн өрнөдөгтэй танилцсан юм.

Иргэний мэдээллийг хүлээн авна

Юуны өмнө хурууны хээ таниулж цахим бүртгэлд бүртгүүлсний давуу талыг эндээс харж болох юм байна.

Иргэн Ц. Шинээр гадаад паспорт авахын тулд эхлээд бүртгэлийн ажилтанд иргэний үнэмлэхээ өгч хуруу уншдаг төхөөрөмжид хурууны хээгээ таниулснаар иргэний мэдээлэл бүхий хуудас гарч ирнэ. Өмнө нь иргэд өөрсдөө анкет бөглөж өгдөг байсан бол одоо зөвхөн автомат машинд хуруугаа уншуулахад болох аж. Иргэн Ц нь өөрийн мэдээлэл бүхий хуудсан дээр гарын үсгээ зурж, төлбөр тушаасан баримтын хамт байцаагчид өгснөөр шинэ паспорт авч буй иргэний зүгээс хийх ажил үндсэндээ дуусч, буцах хуудсан дээр заасан хугацаанд ирж паспортоо хүлээн авахад болно. Харин гадаад паспортоо хаясан, гээсэн, ашиглах боломжгүй болсон, гэмтээсэн зэрэг асуудалтай бол дараагийн цонхон дахь хяналтын байцаагч дээр очиж Захиргааны хариуцлагын хуулийн дагуу торгуулийн хэмжээгээ тодорхойлуулсны үндсэн дээр банкинд төлбөрөө тушаасан баримтаа авчирч өгснөөр анкет бөглүүлэн шийдвэр бичүүлж шинээр паспорт авах хэсэг рүү шилжүүлнэ.

Иргэнээс материалыг нь авсны дараа гадаад паспорт бэлэн болж, иргэний гар дээр нь очих хүртэлх дараагийн процессыг бид үргэлжлүүлэн сурвалжилсан юм.

Иргэний анкетыг давхар хяналтын хэсэгт шилжүүлнэ

Энд иргэний мэдээллийг дахин хянаж, ямар нэг зөрчилгүй иргэдийн материалыг хэвлэлтэд шилжүүлнэ. Харин зөрчил илэрсэн бол зохих байгууллагад нь хүлээлгэж өгнө. Зөрчилтэй иргэнийг заасан хугацаандаа паспортоо ирж авахад нь тайлбараа хэлж, шалгалтын хэсэг рүү явуулдаг байна. Өмнөх паспорт наадаг зурагтай байх үед хүний нэр ашиглах явдал их гардаг байж. Харин сүүлийн үед иймэрхүү зөрчил гарах нь багассан ч түгээмэл байдаг зөрчил нь гоо сайхны мэс ажилбар хийлгэснээс үүдэн зураг зөрөөтэй байх явдал их гардаг аж. Энэ тохиолдолд иргэнээс эмнэлгийн бичиг шаардаж, хэрэгцээтэй мэдээллийг үндэслэн зөрчлийн асуудлыг шийдвэрлэдэг байна. Гэтэл иргэн А анх удаа гадаад паспорт гаргуулахаар материалаа өгсөн боловч түүний нэр дээр өөр хүн хоёр ч удаа паспорт гаргуулан авсан зөрчил илэрчээ. Нэр овог нэг боловч зураг нь залуухан эмэгтэй хүний тэс өөр зураг байсан тул энэхүү иргэний асуудлыг Бүртгэл мэдээллийн лавлагааны хэсэг рүү илгээсэн юм. Энэ тохиолдолд яаж шийдвэрлэх талаар асуулаа. “Ийм тохиолдолд шалгалт явуулах, шаардлагатай гэж үзвэл цагдаагийн байгууллагад шилжүүлдэг”гэв. Иймэрхүү зөрчил мөн хүүхдийн цагаан хуудсаар хил нэвтрүүлдэг байхад ихээхэн тохиолддог байсан бол одоо хүүхдийг зөвхөн иргэний гадаад паспортоор хил нэвтрүүлдэг болсон тул дээрх зөрчил багассан төдийгүй хүүхдийн хулгай , хүний наймааны золиос болох эрсдлүүдээс давхар хамгаалалт болж өгч байгаа аж. Ингээд паспортыг хэвлэлтээс ирсний дараа дахин хянаж үзээд хариуцсан байцаагч нарт хуваарилна. Байцаагч нар паспортуудаа шалгаж, захиалсан хугацаандаа бүрэн ирсэн эсэхийг хянана.

Баталгаажилт хийж, олголтын хэсэгт шилжүүлнэ

Үүний дараа гарын үсэг, тамга дарж баталгаажуулахаар хэлтсийн даргад өгнө. Хэлтсийн дарга өдөрт 800-1200 иргэний гадаад паспортыг хянаж үзээд баталгаажилт хийсний дараа нэрсийн дарааллаар ялгаж, ангилна. Үүний дараа олголтын хэсэгт очно. Харин эндээс иргэн буцах хуудсаараа гадаад паспортоо хүлээн авах болно. Ийнхүү иргэдийн гадаад паспорт эзэндээ очдог ажээ. Хэн нэгэн хяналт сулруулах, алдаатай бичих хэвлэх, нэр андуурах зэрэг ямар ч алдаа гаргасан иргэний эрх ашиг ноцтой зөрчигддөг учраас гадаад паспортын хэлтсийн ажилтан ажиллагсад ямагт няхуур, хариуцлагатай ажиллах өндөр үүргийг хүлээн, иргэн таны мэдэхгүй их ажил шилэн цонхны цаана ийнхүү өрнөдөг байна.

УБЕГ-ын ажил хөнгөрч, иргэд бухимдахаа байж. Та хуучин шигээ сэтгэн танил тал хайн гүйх хэрэггүй. Хуруугаа уншуулах төдийд таны мэдээлэл тухайн ажилтанд ирж, та хэлсэн хугацаанд нь бичиг баримтаа авна. Иргэн биднийг бухимдуулдан газрын тоо нэгээр цөөрч, төрийн үйлчилгээг саадгүй авах боломжтой болжээ.

Эх сурвалж: Mass.mn