Оюуны өмч, улсын бүртгэлийн ерөнхий газрын даргын зөвлөлийн 9 дүгээр хуралдаан 2017 оны 07 дугаар сарын 24-ний өдөр боллоо. Хуралдаанаар иргэн, эд хөрөнгө, хуулийн этгээдийн бүртгэлийн тухай болон өмчлөх эрхийн бүртгэл, улсын бүртгэлийн ерөнхий хуульд оруулах саналын төслийг хэлэлцэв.

 Монгол Улсын Их Хурлын 2017 оны намрын ээлжит чуулганы хуралдаанаар Улсын бүртгэлийн багц хуулийг хэлэлцүүлэх гэж байгаатай холбогдуулан  Иргэний бүртгэлийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөлд зайлшгүй тусгах шаардлагатай  саналыг Хууль зүй дотоод хэргийн сайдад хүргүүллээ.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн 2017 оны ээлжит сонгуулийг зохион байгуулах ажлын хүрээнд тус газар нь Сонгуулийн тухай хуулийн 61.3 дахь хэсэгт заасны дагуу сонгуулийн хэсгийн нутаг дэвсгэрт хаягийн бүртгэл бүхий сонгогчийг оршин суугаа газрын хаягийн дарааллаар сонгогчдын нэрийн жагсаалтад бүртгэх ажлыг гүйцэтгэлээ. Өнгөрөгч сонгуулийн үеэр иргэд, улс төрийн намуудын зүгээс тухайн хаягт огт оршин суудаггүй иргэнийг сонгогчдын нэрийн жагсаалтад бүртгэсэн талаар  гомдол, хүсэлт гаргах, энэ талаар хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр иргэдэд буруу ташаа мэдээлэл өгөх асуудал их гарсан. 

Энэ нь иргэд оршин суух газраасаа шилжсэн боловч хуульд заасан хугацаанд улсын бүртгэлийн байгууллагад хандаж, шилжүүлгээ хийлгэхгүй байх, Монгол Улсын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуулийн 28.1 дэх хэсэгт заасан хүн ам, түүний шилжилт хөдөлгөөний талаар  баг,  хорооны засаг дарга нарын үүргийн биелэлт хангалтгүй байгаа зэрэг хүчин зүйлээс хамааралтай байна. 

Улсын бүртгэлийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллага нь сонгогчдын нэрийн жагсаалт үйлдэх бэлтгэл ажлын хүрээнд 20-оос дээш сонгогч  бүртгэлтэй хаягуудыг нэгтгэн гаргаж, 6102 иргэний мэдээллийг шалгаж, 1250 иргэний хаягийн зөрчлийг арилгасан хэдий ч шилжилт хөдөлгөөнтэй холбоотой эрх зүйн зохицуулалт дутмаг, хариуцлагын тогтолцоо сул байгаагаас энэ төрлийн зөрчил бүрэн арилахгүй байгаа юм.

Иймд Иргэний бүртгэлийн тухай хуулийн төсөлд иргэний шилжин суурьших хөдөлгөөнийг бүртгэх, мэдээлэхтэй холбоотойгоор иргэн, баг, хорооны Засаг даргыг үүрэгжүүлэх, хариуцлагын тогтолцоог сайжруулах, эрх зүйн зохицуулалтыг боловсронгуй болгох саналыг Хууль зүй, дотоод хэргийн сайдад 2017 оны 07 дугаар сарын 20-ны өдөр хүргүүллээ. Үүнд:

– Хуулийн төсөлд Баг, хорооны засаг дарга нь харьяа нутаг дэвсгэрт  оршин суугаа хаягийн бүртгэлтэй иргэдийн оршин суугаа газар өөрчлөгдсөн талаар сум, хорооны улсын бүртгэлийн нэгжид тухай бүр мэдэгдэх

– Уг мэдэгдлийг үндэслэн сум, хорооны улсын бүртгэлийн нэгж нь иргэний шилжилт хөдөлгөөний мэдээллийг иргэний улсын бүртгэлийн мэдээллийн санд тэмдэглэж, Иргэн шилжин явснаас хойш 10 хоногийн хугацаанд шилжилт хөдөлгөөний бүртгэлд бүртгүүлээгүй бол  иргэний улсын бүртгэлийн мэдээллийн сангаас оршин суугаа хаягийн лавлагааг олгохгүй байхаар тус тус саналыг хүргүүллээ. 

Зөрчлийн тухай хуулиар иргэн шилжилт хөдөлгөөний мэдээллээ 10 хоногийн дотор холбогдох сум, хорооны улсын бүртгэгчид бүртгүүлээгүй тохиолдолд хүнийг хорин нэгж буюу 20 000 төгрөгөөр торгох хуулийн заалт 2017.07.01-ний өдрөөс хэрэгжиж эхэллээ.